Kręgosłup jest najważniejszym elementem ludzkiego ciała. Niestety, współczesny tryb życia sprzyja powstawaniu dysfunkcji w jego budowie i funkcjonowaniu, a zbagatelizowany ból pleców może prowadzić do poważnych schorzeń — również w obrębie innych obszarów ciała. Dlaczego problemy z kręgosłupem stały się chorobą cywilizacyjną i jak można im zapobiegać?
Ból pleców — choroba cywilizacyjna XXI wieku
Bólom kręgosłupa sprzyja przede wszystkim dynamiczny postęp technologiczny. Powszechne korzystanie z komputerów i smartfonów wpłynęło nie tylko na nieustanne przyjmowanie nienaturalnej pozycji, ale spowodowało również prowadzenie siedzącego trybu życia przez dużą część naszego społeczeństwa. Choroby narządu ruchu są tak częste, że klasyfikuje się je jako jedną z najczęstszych przyczyn niezdolności do pracy. Niewielka ilość osób regularnie uprawia sport, a częste spędzanie czasu po pracy przed ekranem telewizora znacznie pogłębia problem.
Najczęstsze przyczyny bólu pleców
Specyfika współczesnego trybu życia sprawia, że możliwe jest wyróżnienie kilku, najczęściej występujących przyczyn bólu pleców. Najpowszechniejszym powodem problemów z kręgosłupem jest przeciążenie stawów krzyżowo-biodrowych oraz samego kręgosłupa. Wytrzymałość mięśni, ścięgien, stawów i krążków międzykręgowych jest nadwyrężana i w pewnym momencie te części ciała przestają funkcjonować w prawidłowy sposób. Z reguły tego rodzaju problemy powoduje zbyt długie przebywanie w pozycji siedzącej. Dodatkowo postawa jest najczęściej nieprawidłowa. Pochylenie głowy, brak podparcia pleców, konieczność ciągłego wykonywania identycznych ruchów, a także zbyt szybkie tempo pracy wywołujące stres (który wpływa na usztywnienie mięśni), to najpowszechniejsze problemy dotykające pracowników biurowych. Ważnym elementem, który wpływa na nieprawidłową postawę — a tym samym wywołuje ból pleców — jest źle dobrany materac. Czasem po prostu jest on słabej jakości, a w wyniku nie podpiera kręgosłupa na całej długości. Problemy może wywołać zarówno zbyt miękki lub zbyt twardy materac. Kluczowe jest bowiem dostosowanie go odpowiednio do wagi użytkownika.
Jak leczyć ból pleców?
Pierwszym krokiem, który należy podjąć po zaobserwowaniu nieprawidłowości w swojej postawie lub po wystąpieniu dolegliwości bólowych, jest zmiana schematu swojego dnia, nauka prawidłowej pozycji podczas siedzenia oraz w trakcie ruchu. Kluczem do pozbycia się problemu może być też wymiana materaca na nowy egzemplarz. Jednak kiedy ból ma charakter przewlekły, konieczne będzie udanie się po pomoc do specjalisty. Najlepiej jeśli opiekę nad pacjentem będzie sprawował ortopeda wraz z fizjoterapeutą. Kompetentny zespół dostosuje metody leczenia do konkretnego problemu — czasem wystarczy wskazanie odpowiednich ćwiczeń, a w innym przypadku konieczne może być leczenie farmakologiczne lub operacyjne.
Jak zapobiegać chorobom kręgosłupa?
Zdecydowanie prostsze jest zapobieganie chorobom kręgosłupa, niż ich leczenie. Co robić, aby nie dopuścić do powstania dysfunkcji w obrębie narządu ruchu?
- Regularny ruch — aktywność fizyczna, chociażby pod postacią spacerów, powinna być obowiązkowym elementem życia każdego człowieka. Dzięki niej ciało ma możliwość wzmacniania swojej naturalnej, prawidłowej pozycji, zwiększania ruchomości stawów i poprawy wytrzymałości mięśni.
- Prawidłowa postawa — dbanie o poprawną postawę odgrywa kluczową rolę w profilaktyce bólu kręgosłupa. Wszelkiego rodzaju krzywizny — zarówno w pozycji siedzącej, jak i stojącej, zwiększają ryzyko wystąpienia dysfunkcji.
- Dobrze dobrane obuwie — ułożenie stóp determinuje to, czy kręgosłup znajduje się w swojej naturalnej pozycji. Buty nie mogą powodować nadmiernej lordozy, bo bardzo szybko wywoła to dolegliwości bólowe.
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie — mogłoby się wydawać, że kluczowe jest jedynie poprawienie formy mięśni pleców. Nic bardziej mylnego! W utrzymaniu prawidłowej postawy ważną rolę odgrywają mięśnie głębokie brzucha. To one powinny utrzymywać całą sylwetkę w prawidłowej postawie.
Ból pleców w pracy
Ograniczenie bólu pleców jest możliwe poprzez skonstruowanie ergonomicznego stanowiska w miejscu pracy. Jakie warunki powinno spełniać miejsce, w którym swoje obowiązki wykonuje osoba wykorzystująca do tego celu komputer? Krawędź monitora powinna znajdować się na poziomie oczu, a jego odległość nie może być mniejsza niż 45 centymetrów. Ułożenie klawiatury musi umożliwiać utrzymanie nadgarstków w prostej pozycji, a lędźwiowa część kręgosłupa wymaga stabilnego podparcia. Coraz częściej zaleca się stosowanie podnóżka i wybieranie krzesła, które ma zaokrąglone krawędzie — dzięki temu nie występuje nacisk na dolną część ud. W biodrach oraz w kolanach powinien być kąt prosty, głowa, bark oraz biodro muszą być ułożone względem siebie w linii prostej. Dzięki realizacji tych zasad możliwe jest znaczne zmniejszenie ryzyka bólu pleców.
Chore plecy, a dyskomfort w innych częściach ciała
Dysfunkcje w obrębie kręgosłupa, a także nieprawidłowe stanowisko pracy i źle dobrany materac mogą wpływać nie tylko na ból pleców, ale również na dyskomfort w innych częściach ciała. Najczęściej dotyczy to nóg, nadgarstków oraz karku. Osoby, które zauważają obrzęki i sztywność kolan, problemy związane z ruchami dłoni czy nadmierne napięcie mięśni nóg i ramion, powinny skorzystać z porady lekarskiej oraz wizyty w gabinecie fizjoterapeutycznym. Bagatelizowanie tego rodzaju dolegliwości może bowiem doprowadzić do negatywnych następstw zdrowotnych, które będą wymagały długiego, a czasem też kosztownego, leczenia.
Zdrowy kręgosłup wpływa na dobre samopoczucie i determinuje prawidłowe funkcjonowanie pozostałych części ciała. Siedzący tryb życia sprawia, że w XXI wieku ból pleców zyskał miano choroby cywilizacyjnej. Aby uniknąć przykrych konsekwencji, warto dbać o ergonomię stanowiska pracy, regularny ruch, a w razie potrzeby — korzystać z pomocy specjalistów
Przeczytaj także: Wygodne łóżko – postaw na materac 90×200! Oto ranking 9 najlepszych produktów
